ریاست اداره اطلاعات ستاد کل
تاریخ سند: 1 آبان 1334
ریاست اداره اطلاعات ستاد کل
متن سند:
تاریخ: 1 /8 /1334ریاست اداره اطلاعات ستاد کل
گزارش
محترماً معروض می‌دارد.
در مورد وضع فعلی دانشگاه طهران مراتب زیر را از نظر مبارک می‌گذراند:
بر اثر مراقبت‌های شبانه‌روزی که در این سه سال اخیر در دانشگاه طهران شده، وضعیت دانشگاه از هر حیث به تدریج بهتر شده تا جایی که فعلاً هیچ نوع نگرانی وجود ندارد.
1. استادان دانشگاه در حال حاضر، بسیار خوشبین و علاقه‌مند به کار خود بوده و به هیچوجه تحریکاتی ننموده. وضع انضباطی استادان با سال گذشته تفاوت فاحشی نموده، به طوری که ایمان بعضی از استادان که نسبت به دستگاه سست و متزلزل بود، فعلاً محکم و استوار شده و در اجرای دستورات ریاست دانشگاه، سمعاً و طاعتاً کوشا می‌باشند. این نکته را باید در اینجا به عرض برسانم، در آن مواقع که عده‌ای از دانشجویان در دانشگاه اختلال می‌نمودند، بعضی از استادان دست داشته و به طور غیرمستقیم دخالت داشتند و بعضی دیگر هم اگر دخالت نمی‌کردند، روش مماشات و سکوت را رعایت نموده و شاگردان را در اعمال و رفتار خود آزاد می‌گذاشتند؛ ولی فعلاً با مراقبتی که از طرف دستگاه انتظامی می‌شود و با تسلطی که ریاست دانشگاه روی استادان دارد، بیم هیچ نوع نگرانی نمی‌رود.
2. از لحاظ تحصیلی، وضع دانشجویان بی‌نهایت خوب شده و به طوری که اینجانب در این سه سال اخیر ناظر می‌باشم، بهبود تدریجی وضعیت تحصیلی کاملاً مشهود و دانشجویان از این وضعیت [بی]نهایت راضی و سپاسگزارند.1
3. از لحاظ انضباط، دانشجویان فعلاً هیچ نوع ناراحتی ندارند. تزلزلی که کمی در سال گذشته و سال قبل از آن در بعضی از محصلین از لحاظ سیاست وجود داشت، امسال به کلی از بین رفته و اصولاً قاطبه دانشجویان از سیاست فاصله گرفته، با کمال متانت و با خونسردی به کار خود مشغول می‌باشند. نگاههای زیرچشمی و بعضی نظرهای گوشه‌دار و قیافه‌های ناراضی و حتی جملات ایهام‌آور، که در سال تحصیلی 32 - 33 در دانشگاه تهران بسیار زیاد مشاهده می‌شد که سال گذشته کمتر و امسال اصلاً و ابداً وجود ندارد. ناگزیر این نکته را به عرض می‌رسانم از موقعی که جناب آقای دکتر اقبال به ریاست دانشگاه انتخاب شدند،2 به سبب روش روشنی که دارند به خیلی از بی‌نظمی‌ها خاتمه داده شد و بالنتیجه دانشجویان به تدریج به مبادی انضباطی پابند شده و چون روز به روز مشاهده می‌کنند که اداره دانشگاه مرتب‌تر و جریان تحصیلی منظم‌تر و وسایل مهیاتر و استادان علاقه و انضباطشان زیادتر و توجه دانشگاه به آنان بیشتر می‌شود، عقیده و ایمانشان نسبت به دستگاه افزون می‌گردد.
4 . از لحاظ شعار، پس از جنبش و قیام ملی 28 مرداد 32، وضع دیوارهای بعضی از دانشکده‌ها مانند علوم و دندانپزشکی شرم‌آور و موهن بود. بسیاری شعارهای زننده به در و دیوار همه روزه نوشته می‌شد که در محو و رفع آنها فوراً اقدام می‌شد و برای جلوگیری [از] این خلاف، عناصری از دانشجویان و مستخدمین توقیف و تحت تعقیب قرار گرفتند. با ادامه مراقبت‌های شدید و دائم و گماردن عناصر مخفی و دستگیری بعضی از عناصر خاطی در سال گذشته، این قبیل شعارها بسیار کم و از فروردین 34 تاکنون ابداً مشاهده نشده است و همچنین شعارها و یا اعلامیه‌هائی[که] در خارج دانشگاه از طرف عناصر چپی یا سازمان نهضت مقاومت3 چاپ و در سالهای قبل در دانشگاه منتشر و پخش می‌شد، امسال مطلقاً مشاهده نشده است.
5. چاپخانه دانشگاه کنترل دقیق می‌شود و پرسنل مشکوکی که در چاپخانه دانشگاه وجود داشت، تحت تعقیب قرار گرفته به قسمی که اکنون این سازمان به طور منظم و منزه به چاپ کتب علمی مشغول می‌‌باشد. در خاتمه به عرض می‌رسانم با توجه و مراقبت دائم که از این مؤسسه بزرگ علمی ایران می‌شود، وضع دانشگاه بهتر شده، عموم اساتید و کارمندان و دانشجویان راضی و امید می‌رود با ادامه همین وضعیت و ادامه همین مراقبت و نظارت، هر روز از روز پیش بهتر شود و از آنجایی که مورد توجه خاص اعلیحضرت همایون شاهنشاهی است، محیطی منزه، سالم، آرام و پاک و مقدس به وجود آید که عناصری مفید و دانشمند و شایسته و علاقه‌مند به مقدسات به جامعه تقدیم نماید. سرهنگ محمد انصاری
______________________
1. در اصل: سپاسگذارند.
2. دکتر منوچهر اقبال در 16 دی ماه سال 1333ش به موجب رأی شورای دانشگاه به ریاست دانشگاه تهران انتخاب و جایگزین دکتر علی‌اکبر سیاسی شد.
3. پس از کودتای 28 مرداد 1332ش، برخی از عناصر گروه‌های ملی، در قالب نهضت مقاومت ملی، فعالیت‌های زیرزمینی محدود و ناموفقی علیه رژیم شاه را آغاز کردند؛ که این فعالیت‌ها، با دستگیری برخی از فعالین آن در تهران و شهرستانها، به رکود گرایید. دکتر مصدق به حبس و تبعید در احمدآباد محکوم شد و تا پایان عمر (سال 1345ش) تحت نظر باقی ماند و دکتر حسین فاطمی نیز اعدام شد.