صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع: حزب ایران نوین

تاریخ سند: 19 تیر 1345


موضوع: حزب ایران نوین


متن سند:

از: 300/الف تاریخ:19 /4 /1345
به: بخش 321 شماره: 389 /300 الف
موضوع: حزب ایران نوین

از ساعت 17 روز سه‌شنبه گذشته جلسه فراکسیون حزب ایران نوین در محل اتاق خصوصی مجلس شورای ملی با حضور آقایان هویدا نخست‌وزیر- دکتر صدر1 وزیر کشور- دکتر هدایتی وزیر آموزش و پرورش - خسروانی وزیر کار و دبیرکل حزب ایران نوین و شرکت عده‌ای در حدود 90 نفر از نمایندگان مجلس عضو فراکسیون حزب ایران نوین تشکیل گردید. این جلسه در تعقیب مذاکرات جلسه قبل که قرار شده بود آقایان مهندس ارفع2- دکتر سعید3 - مهندس آصفی4 تقاضاهای اعضاء فراکسیون را یادداشت و در جلسه بعد که با حضور نخست‌وزیر و هیئت دولت تشکیل می‌شود آنها را مطرح نمایند بحث شد. ابتدا آقای دکتر سعید با لحن بسیار تندی از اینکه دولت خواسته‌های نمایندگان را در حوزه‌های انتخابیه مورد توجه قرار نمی‌دهد صحبت نمود و مخصوصاً یادآوری کرد که علت عدم پیشرفت حزب ایران نوین در نتیجه ندادن پول به شعب حزب در شهرستانها است و چون شعب حزب در شهرستانها قادر به پرداخت اجاره خود نیستند حزب ایران‌نوین نمی‌تواند فعالیت کند و مردم را به خود جلب کند. بعد آقای مهندس حیدرقلی ارفع بطور مفصل راجع به نحوه تشکیل حزب و مبارزات حزبی صحبت کرد و گفت چون حزب ایران نوین روش صحیح مبارزه حزبی را اعمال نمی‌کند لذا نتوانسته است در میان مردم نفوذ کند. سپس آقای مهندس آصفی با لحن بسیار استهزاآمیزی اقدامات دولت را در شهرستانها تخطئه کرد و گفت که مامورین فعلی و فرمانداران و استانداران اغلب ضدحزبی هستند و به نمایندگان حزب موقعی که برای سرکشی به حوزه انتخابیه می‌روند توجهی نمی‌کنند و دولت هم از تغییر آنها عاجز است. مهندس آصفی بطور خلاصه علت عدم پیشرفت حزب را در کشور عدم همکاری مامورین مخصوصاً فرمانداران و استانداران غیر حزبی دانست و به دولت حمله کرد که چرا به مامورین دستور نمی‌دهد با نمایندگان عضو حزب ایران نوین در توسعه حزب همکاری نمایند. مشارالیه همچنین انجام نشدن تقاضاهای نمایندگان را در مورد کارهای عمرانی حوزه انتخابیه از طرف دولت مورد انتقاد قرار داد. در این موقع آقای هویدا نخست‌وزیر که از انتقادات این عده از نمایندگان که به اصطلاح ترجمان احساسات عموم نمایندگان عضو حزب ایران نوین بودند خیلی برافروخته و بطور غیرعادی عصبانی شده بود و با صدای بلند به نمایندگان حاضر در جلسه حمله کرد و گفت شما که همه چیز را از دولت می‌خواهید اول بگویید چرا از 140 نفر فقط 90 نفر به جلسه آمده‌اید و این دلیل عدم علاقه شما به حزب و انضباط حزبی است. سپس آقای هویدا گفت شما همه‌اش مسائل کوچک را راجع به فلان جاده فرعی یا ساختمان فلان مدرسه و یا تغییر فلان مامور مطرح می‌کنید و نمی‌دانید و از دولت نمی‌پرسید که پس این 23 میلیارد ریال بودجه را به چه نحو به مصرف رسانیده است. آقای هویدا افزود که ما کارهای مهم مانند ذوب آهن و زیربنای اقتصادی کشور را انجام داده‌ایم که شما به عنوان نماینده ملت یا از آن بی‌خبرید یا به آن اقدامات توجه ندارید. آقای هویدا در آخر گفت که شما انتقاد می‌کنید که مامورین دولت در پیشرفت حزب با ما همکاری نمی‌کنند ولی این وظیفه شما است که با آنها مبارزه کنید و حتی اگر لازم شود به زندان بروید ولی حزب خود را پیش ببرید. خلاصه اینکه اظهارات آقای هویدا تمام نمایندگان حزب حاضر در جلسه را به شدت ناراحت کرد بطوری‌که چون آقای خسروانی دید کار دارد خراب می‌شود و ممکن است بین نخست‌وزیر و نمایندگان سخنان تندی رد و بدل شود با ایراد نطقی به این مضمون که سوءتفاهمی شده است و سعی کرد که بین نخست‌وزیر و نمایندگان فراکسیون را التیام بخشد ولی با وجود این ناراحتی عمومی از سخنان هویدا تا آخر ادامه داشت. آقای محسن خواجه‌نوری هم سعی کرد که در این زمینه یک آشتی ایجاد کند ولی موفق نشد و به قول نمایندگان در نتیجه این جلسه نه تنها دولت و فراکسیون با هم نزدیک‌تر نشدند بلکه فاصله آنها بیشتر هم شد. در این موقع آقای کهزاد البرزی با لحنی تند دولت را مورد انتقاد قرار داد و در تایید صحبت‌های آقای مهندس آصفی گفت در مسجد سلیمان آقای تفضلی سالها است که فرماندار است و چون قوم و خویش و همشهری آقای دکتر اقبال رئیس شرکت نفت است شما جرات ندارید او را تغییر دهید و او به عنوان فعال مایشاء در مسجد سلیمان مشغول حمایت است و دکتر اقبال از او حمایت می‌کند.
توضیح و نظریه منبع: با اینکه قرار بود در این جلسه دولت به تقاضاهای نمایندگان درباره نحوه تشدید فعالیت حزب در شهرستانها توجه کند و تسهیلات لازم را فراهم نماید ولی اینقدر صحبت‌های نخست‌وزیر و نمایندگان نسبت به یکدیگر تند بود که هیچ مسئله‌ای حل نشد و بدون نتیجه نخست‌وزیر وزیران جلسه فراکسیون حزب ایران نوین را ترک کردند و معلوم نشد که بالاخره برای توسعه حزب در شهرستانها نمایندگان چه کار باید بکنند. هم اکنون دائماً در سرسرای مجلس بین نمایندگان حزب روش تند هویدا در جلسه فراکسیون مورد گفتگو است و امروز آقای مهندس آراسته5 یکی از اعضاء فراکسیون حزب ایران نوین می‌گفت که باید بین دولت حزبی و فراکسیون یک جلسه آشتی‌کنان ترتیب داده شود والا کار خراب است. م
(دوازده نسخه مطابق اصل تکثیر شد).
اصل در پرونده اوضاع داخلی حزب ایران نوین به کلاسه 211512 بایگانی می‌باشد این نسخه روی پرونده عطاءاله خسروانی وزیر کار به کلاسه خ - س بایگانی شود- بر اساس- احزاب- سامعی- 21 /4 /45
151

توضیحات سند:

1. سیدجواد صدر، فرزند محسن صدرالاشراف در سال 1291 ﻫ ش در تهران به دنیا آمد. دوران ابتدایی و متوسطه را در تهران گذراند و سپس از دانشگاه تهران در رشته حقوق قضایی لیسانس گرفت و پس از آن به پاریس رفت و دوره دکترای اقتصاد و علوم سیاسی را در دانشگاه پاریس سپری کرد.
وی در سال 1318 ش به ایران بازگشت و در وزارت کشور استخدام شد. برخى از مشاغل وى عبارت بود از : ریاست دفتر وزارت خارجه، ریاست دفتر نخست‌وزیر، مدیرکل سیاسی وزارت کشور، معاون پارلمانی وزارت کشور و وزیر کشور در کابینه حسنعلی منصور
وی در کابینه هویدا هم به سمت وزارت کشور و دادگسترى منصوب شد. پس از پیروزى انقلاب شکوهمند اسلامى و استقرار نظام جمهورى اسلامى به اتهام سرسپردگى به رژیم پهلوى و سعى در تحکیم مبانى آن رژیم منفور، عضویت در احزاب رستاخیز و ایران نوین و سازمان فراماسونرى، همکارى نزدیک با هویدا و حسنعلى منصور، اقدام علیه انقلاب اسلامى، نگهدارى و اختفاى اسلحه و احتکار مشروبات الکلى دستگیر و در دادگاه انقلاب محاکمه گردید و زندانی شد که با رأفت دادگاه انقلاب اسلامی، پس از چندی آزاد و به خارج از کشور گریخت.
2. حیدرعلى ارفع، فرزند زین‌العابدین از چهره‌های فراماسونر و نماینده دوره‌هاى21 و 22 مجلس شوراى ملى از داراب، در سال1297ﻫ ش در شیراز متولد شد. در دانشکده‌هاى حقوق، ادبیات و کشاورزى تحصیل کرد، آنگاه عازم آمریکا شد و از دانشکده کشاورزى یوتا در رشته دفع آفات نباتى فارغ‌التحصیل شد. مدتى رئیس دانشگاه شیراز بود تا اینکه در دوره ششم مجلس سنا از همدان انتخاب و به عضویت هیئت رئیسه و کارپرداز آن منصوب شد. ریاست سازمان حفاظت جنگل و جنگلبانى ایران، بازرس وزارتى، ریاست هیئت مدیره و مدیرعامل سازمان تهیه مسکن کارمندان وزارت کشاورزى، عضو عامله اصلاحات ارضى، ریاست دادگاه ادارى و دانشکده کشاورزى شیراز، نایب رئیس مجلس شوراى ملى، سناتور انتخابى دوره ششم مجلس سنا از همدان، عضویت در کانون‌هاى مهندسین و مترقى و کلوپ روتارى، ریاست جامعه تحصیل‌کرده‌هاى کشاورزى، بازرس کل جمعیت شیر و خورشید سرخ، مؤسس و عضو شوراى مرکزى دفتر سیاسى هیئت اجرایى و رهبر فراکسیون پارلمانى حزب ایران نوین، عضو حزب مردم و تشکیلات فراماسونرى (استاد ارجمند لژهاى ژاندارک، دانش و سالاران لژ و سیرتا درجه 13 و 14 در لژ جویندگان کمال سقراط و عطار نیشابورى) از مهمترین مشاغل و منصب‌هاى وى بود. او همچنین نشانهاى درجه 3 و 4 همایون و درجه 2 اصلاحات ارضى و تاجگذارى را دریافت کرد. برخى او را از طراحان لایحه اصلاحات ارضى مى‌دانند. حیدرعلى ارفع در سال 1354 بر اثر سکته قلبى درگذشت.
ر.ک: سالنامه کشور ایران، سال 1350، ص 774
اطلاعات، شماره 14901، سال 1354
3. جواد سعید فرزند کاظم در 1302 ﻫ ش در کربلا متولد شد. پس از گذراندن تحصیلات ابتدایى و متوسطه در سارى و تهران وارد دانشگاه تهران شد و دکتراى خود را دریافت نمود، سپس براى ادامه تحصیل عازم فرانسه شد و دوره تخصصى را در دانشگاه پزشکى پاریس به پایان رسانید. وی پس از بازگشت به تهران در بهدارى راه‌آهن مشغول به کار شد و تا ریاست بهدارى اداره کل راه‌آهن در تیر ماه 1341 ترقى کرد، سپس در دوره بیست و یکم مجلس شوراى ملى به مجلس راه یافت و حدود ده سال نیابت ریاست این مجلس را به عهده داشت و پس از آن به ریاست مجلس شوراى ملى رسید.
وى از مؤسسین کانون مترقى و حزب ایران نوین و از اعضاى شوراى سلطنت و دبیر کل چهارم حزب رستاخیز بود. جواد سعید پس از پیروزى انقلاب اسلامى به حکم دادگاه انقلاب در 18 /2 /1358 اعدام شد. او عضو هیئت امناى مرکز آموزش مدیریت دولتى دارای نشان تاج و همایون و از سهامداران بزرگ کارخانجات مختلف ایران بود.
(اسناد ساواک - پرونده انفرادى)
4. غلامرضا آصفى، در سال 1297 ﻫ ش در مشهد تولد یافت. تحصیلاتش را در دانشکده کشاورزى کرج به پایان رساند و براى گذراندن دوره تخصص جنگل و مرتع راهى آمریکا شد. مشاغل دولتى را از سال 1320 شمسى با ریاست ایستگاه کشاورزى خرم‌آباد لرستان آغاز کرد و منصب‌هاى مختلفى را در وزارت کشاورزى عهده‌دار شد. وی ریاست هیأت کمیسیون امور کشاورزى حزب ایران نوین، عضو و رئیس کانون مهندسین ایران در استان خراسان، عضو باشگاه لاینز (رئیس باشگاه لاینز همایون و رئیس حوزه لاینز شماره 3 تهران)، عضو جمعیت فراماسونرى (لژ آریا) و عضو حزب رستاخیز بود. براساس گزارش‌های موجود هنگامی که ریاست کشاورزى استان کرمانشاه در سال 1347 شمسى را بر عهده داشت مبالغ هنگفتى سوءاستفاده کرد. وی نشانهاى درجه 5 همایون اصلاحات ارضى، مدال تاجگذارى و مدال 25 سال سلطنت پهلوى را دریافت کرد. ساواک وى را اهل زد و بند معرفی کرده است. آصفى نماینده دوره 21 مجلس شوراى ملى از تربت جام بود.
(اسناد ساواک- پرونده‌ انفرادى)
5. بهمن آراسته، فرزند محمد در سال 1296 ﻫ ش در تبریز متولد شد. در سال 1315 وارد دانشکده کشاورزى کرج شد و پس از فراغت از تحصیل با مدرک مهندسى کشاورزى به استخدام وزارت کشاورزى درآمد. در سال 1337 مدیرکل کشاورزى استان خوزستان و سپس مدیریت کل کشاورزى استان کرمانشاه را بر عهده‌دار گرفت. وی همچنین ریاست اصلاحات ارضى شهرستان‌هاى: ملایر، تویسرکان، نهاوند، همدان و اراک را در سال 1341 عهده‌دار بود و مدتى ریاست سازمان اصلاحات ارضى استان کردستان را بر عهده داشت. وى عضو حزب ملیون، ایران نوین و انجمن ایران و آمریکا و جمعیت طرفداران حکومت متحده جهانى بود. او که از صاحب منصبان ارشد وزارت کشاورزى و بنگاه آبیارى به شمار مى‌رفت، اغلب اختلافات بین دولت و نمایندگان را کدخدامنشانه حل مى‌کرد. آراسته به منظور مطالعه درباره عمران و توسعه اقتصادى ممالک در حال توسعه، مسافرتهایى به آمریکا کرد و دوره عالى مدیریت را نیز گذراند. ساواک وى را فردى تندخو و انتقام‌جو معرفى کرده است. وی نماینده دوره 21 مجلس شوراى ملى از شهرستان شاه‌زند بود.
( اسناد ساواک - پرونده‌ انفرادى)

منبع:

کتاب عطاءالله خسروانی به روایت اسناد ساواک صفحه 142



صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.