تاریخ سند: 23 بهمن 1356
تعدادی اعلامیه که به تدریج در لابلای زیارتنامه1 و کتب مذهبی در داخل حرم که مربوط به سیدکاظم شریعتمداری2 و شهابالدین مرعشی3 و هاشم آملی4 در مورد جریانات اخیر قم گذاشته شده بود
متن سند:
از: مشهد تاریخ: 23 /11 /2536[1356]
به: 312 شماره: 10336/ ﻫ 1
تلگرافات وارده
پیرو 10110/ ﻫ 1- 4 /11 /36 و 13725- 4 /11 /36
تعدادی اعلامیه که به تدریج در لابلای زیارتنامه1 و کتب مذهبی در داخل حرم که مربوط به سیدکاظم شریعتمداری2 و شهابالدین مرعشی3 و هاشم آملی4 در مورد جریانات اخیر قم گذاشته شده بود، توسط مأمورین داخل حرم جمعآوری و[به]مسئول اماکن حرم، سرهنگ بازنشسته ریاحی تحویل، مقامات انتظامی مستقیماً به استاندار تحویل و وی آنها را به تهران برده تا در شرفیابی روز 24 /11 /36 به شرف عرض برساند. نمونه اعلامیهها قبلاً در مشهد توزیع که توسط مأمورین جمعآوری و طی شمارههای پیروی صادره به بخش 312 و 323 به مرکز ارسال گردیده است.4
شیخان
به عرض تیمسار ریاست ساواک رسید. تاریخ 25 /11 /36
[نعمتالله نصیری:] کسانی که این اعلامیهها را در بین کتب مذهبی گذاردهاند و به احتمال قوی از خدام یا زیارتنامهخوانها میباشند باید شناخته [شوند] و تحت تعقیب قرار گیرند. 22 /11 /2536
آقای مجتبوی . اوامر به سازمان مشهد ابلاغ شود. 25 /11
توضیحات سند:
1. در اصل: زیارتگاهها.
2. متن این اعلامیه که دارای تاریخ «2 صفر 1398» میباشد، به این شرح است: «بسم الله الرحمن الرحیم . حادثه اسفناک و دلخراش حوزه علمیه قم را به عموم مسلمانان تسلیت میگوئیم. اخیراً در روزنامههای ایران قلمهائی به کار افتاده و مقالاتی نوشته شده است که متضمن توهین به مقام شامخ روحانیت و انکار بعضی از احکام مسلّمه اسلام است و این قلمهای کذائی که در نفی و اثبات پارهای از مسائل دینی که به هیچ وجه صلاحیت دخالت در احکام اسلام را نداشته و ندارند، موجب جریحهدار شدن احساسات و باعث ناراحتی و تشنج گردید و به دنبال آن اجتماعاتی در شهر قم به عنوان اظهار مخالفت و اعتراض به این سنخ نوشتهها به راه افتاد ولی معالأسف مأمورین در مقابل افراد بیدفاع و بیپناه دست به تیراندازی گشودند و چندین نفر را به ناحق و بیگناه کشتند و عدۀ کثیری را زخمی نمودند که عاقبت اغلب آنها معلوم نیست و حتی نمایندگان ما را که برای رسیدگی به مقتولین و مجروحین به بیمارستان مراجعه کرده بودند، راه ندادند. فإنّا لله و انّا الیه راجعون و ما چنین اعمال مخالف شرع و مخالف انسانیت را به شدت محکوم میکنیم و یقیناً خداوند متعال عاملین این جنایات را کیفر خواهد نمود. و سیعلم الذین ظلمو ای منقلب ینقلبون . سیدکاظم شریعتمداری» بخش ضمائم
2. متن اعلامیه آیتالله مرعشی نجفی که به تاریخ «2 صفرالمظفر 1398» میباشد، چنین است: «بسم الله الرحمن الرحیم . الذین اذا اصابتهم مصیبه قالوا انّا لله و انّا الیه راجعون . با کمال تأثر و تأسف پیشآمد ناگوار و جانگداز و اسفناک این چند روزه در شهر مقدس قم که منجر به قتل و شتم و ضرب عدهای از طلاب حوزه مقدسه علمیه و غیرهم که به دنبال اعتراض به پارهای از مطبوعات که در آن به مقام شامخ روحانیت و مقدسات دینی و اهانت به حضرت آیتالله خمینی دامت برکاته شده موجب تشنج افکار و جریحهدار شدن قلوب مؤمنین خاصه جامعه روحانیت گردیده. لذا مصادر امور را مسئول این قضایا میدانیم و شدیداً معترض هستیم. امید است خداوند سبحان أجر جزیل و صبر جمیل به اولیاء مقتولین مرحمت و مرتکبین این فجایع و خونریزی را مجازات بفرماید. اللهم انّا نشکوا الیک فقد نبیّنا و غیبه ولیّنا و تظاهرالزمان علینا . والسلام علی إخوانی المؤمنین و الرحمه و البرکه . شهاب الدین الحسینی المرعشی النجفی» بخش ضمائم
3. این اعلامیه که به امضای آیتالله هاشم آملی و مرتضی حائری میباشد نیز دارای تاریخ «2 صفر 98» میباشد، به این شرح است: «جامعه مسلمان ایران از تمام جریانات و اقداماتی که برخلاف موازین شریعت اسلامی است، کاملاً ناراضی و ناراحت است و دولت به جای آنکه باید نماینده مردم و مجری تمایلات صحیح آنها بوده و بر وفق مسائل اسلامی عمل نماید، و در تمام جریانات که از جمله مطبوعات است مراقبت کامل داشته باشد، به عکس در سایه حمایت دولت مطبوعات با تعرض به مبانی اسلام و اهانت به روحانیت و مراجع معظم شیعه بخصوص مرجع عالیقدر حضرت آیتالله خمینی مدّ ظله قلوب مسلمین را جریحهدار مینمایند و هنگامی که مردم با اجتماع و تعطیل بازار ابراز ناراحتی میکنند، آنان را با اسلحه گرم مقتول و مجروح میکنند. ما و همه مسلمانان ضمن اعتراض شدید نسبت به این جریانات، خواهان اجرای قوانین اسلام و مجازات کشتار مسلمانان بیگناه هستیم. الاحقر هاشم آملی . مرتضی الحائری» بخش ضمائم
4. ساواک مشهد در جریان پیگیری این خبر، طی شماره 10338/ ﻫ 1- 23 /11 /36 به شهربانی خراسان نوشت: «برابر اطلاع تعدادی اعلامیه در لابلای زیارتنامهها و مفاتیح و کتب مذهبی داخل حرم مطهر گذارده شده بود که توسط مسئول اماکن حرم مطهر جمعآوری گردیده، خواهشمند است دستور فرمایند در این مورد تحقیق و ضمن تماس با مسئولین امر، در مورد شناسائی توزیعکنندگان اقدام و نتیجه را اعلام دارند.» بخش ضمائم
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 10 صفحه 286
