صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

تاریخ سند: 21 خرداد 1342


متن سند:

گوینده : امانی گیرنده : شیخان14/ بخش 311 ساعت : 1055 به طوری که جواد سبحانی کارمند مجلس شورای ملی اظهار می کرد آیت الله خونساری چند بار تلفنی آقای هیراد را احضار نموده و گفته است بیایید با شما کار فوری دارم و مشارالیه در جواب اظهار نموده با کسب اجازه از اعلیحضرت همایونی با شما ملاقات خواهم کرد.
به طوری که از اداره پذیرایی به مجلس شورای ملی کسب اطلاع شده برای عصر امروز سردار فاخر حکمت1 در مجلس چند نفر مهمان را قصد پذیرایی دارد.
اداره سوم 21 /3 /42 در پرونده تظاهرات 15 خرداد بایگانی شود.
شهابی

توضیحات سند:

1ـ رضا حکمت ملقب به سردار فاخر، فرزند حسام الدین مشارالدوله شیرازی به سال 1272 ه ش در تهران متولد شد.
پس از طی دوران کودکی، تحصیلات ابتدائی را در مدرسه علمیه که به ریاست مخبرالسلطنه هدایت و نظامت ناظم العلوم، اداره می شد، طی کرد و صرف و نحو عربی و ادبیات فارسی را آموخت.
سپس در سال 1322 به اتفاق پدر به شیراز رفت و در امر خلافت، دستیار پدر شد و پس از درگذشت پدر به کار ملکداری در املاک وسیعی که پدرش به جای گذاشته بود، پرداخت.
با دختر میرزا سید علی خان مهندس الدوله ازدواج کرد و پس از تشکیل کمیته دمکرات در شیراز به آن کمیته پیوست و از مؤسسین حزب دمکرات در شیراز بود.
مدتی بعد والی فارس شد و در دوره های چهارم و پنجم از آباده به نمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب شد.
در مجلس موسسان اول نیز، به نمایندگی آباده شرکت جست و پس از پایان دوره پنجم مجلس، چندی به اروپا سفر کرد.
در دوره هفتم از شیراز و دوره هشتم از آباده به نمایندگی برگزیده شد در این دوره بین او و تیمورتاش وزیر مقتدر دربار اختلاف افتاد.
از این رو تیمورتاش از انتخاب او در دوره نهم جلوگیری کرد و سردار فاخر بار دیگر قریب به یک سال عازم اروپا گردید.
یادشده در تابستان سال 1313 به حکومت گرگان منصوب گردید و در سال 1315 فرمان حکومت یزد را دریافت کرد.
وی پس از دو سال اقامت در یزد در سال 1319 به استانداری کرمان و در سال 1322 به ریاست کل آمار و ثبت احوال منصوب شد و پس از چند ماه به وکالت دوره چهاردهم مجلس از شیراز انتخاب گردید.
در بهار سال 1325 سردار فاخر از طرف قوام السلطنه به استانداری کرمان و بلوچستان مأمور شد.
در انتخابات دوره پانزدهم کرمان که زیرنظر او انجام شد در انتخاب دکتر مظفر بقائی از کرمان کمک مؤثری کرد و خود نیز از شیراز انتخاب شد و قبل از انتخاب، به عضویت کمیته مرکزی حزب دمکرات ایران درآمد.
پس از انتخاب وکلای حزبی در کمیته مرکزی، با تمایل قوام السلطنه برای ریاست مجلس، نامزد شد و با اکثریت قابل ملاحظه ای به ریاست مجلس برگزیده شد.
سردار فاخر بار دیگر در انتخابات دوره هجدهم از شیراز به نمایندگی مجلس برگزیده شد و در فروردین 1333 با اکثریت آرا به ریاست انتخاب گردید.
پس از پایان دوره مجلس نوزدهم سردار فاخر در دوره ده ماهه فترت بین مجلس 19 و مجلس بیست، ریاست اداری مجلس را به عهده داشت.
در دوره بیستم هم از شیراز انتخاب گردید و در اوایل اسفندماه به ریاست مجلس رسید ولی عمر دوره بیستم دیری نپائید و در 19 اردیبهشت 1340 منحل گردید.
در دوره فترت بین مجلس بیستم و مجلس بیست و یکم سردار فاخر باز هم ریاست اداری مجلس را داشت.
او در دوره ریاست مجلس، مکرر به عضویت شورای سلطنتی انتخاب شد.
پس از انتخابات دوره بیست و یکم که در شهریور ماه 1342 انجام شد سردار فاخر بکلی از سیاست و امور پارلمانی کناره گیری نمود و سرانجام در سال 1356 درگذشت.

منبع:

کتاب قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک - جلد 8 صفحه 150

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.